FIJN RC, POOT MJM, RIJN SHM VAN, EERDEN MR VAN & BOUDEWIJN TJ (2014) Specialitsch gedrag door een generalist: een kustbroedende Aalscholver foerageert uitsluitend in het binnenland. LIMOSA 87 (2): 129-134.

Aalscholvers staan bekend als veelzijdige vissers die uit de voeten kunnen met veel verschillende foerageeromstandigheden en een breed spectrum aan prooivissen. Als je echter heel goed gaat 'kijken', zoals tegenwoordig kan met behulp van GPS-loggers, komen op individueel niveau soms onverwachte specialisaties aan het licht.

Aalscholvers Phalacrocorax carbo sinensis foerageren zowel in zoet als zout water op vele verschillende soorten vis (Del Hoyo et al. 1992, Dirksen et al. 1995, Nehls & Gienapp 1997, Leo pold et al. 1998, Bwpi 2006) en ook hun foerageertechnieken zijn zeer divers. Ze vissen zowel individueel (Voslamber et al. 1995) als in groepen (van Eerden & Voslamber 1995), en zelfs achter vissersboten (Camphuysen 1999). Naast jachttechniek en dieetkeuze kan ook het foerageerhabitat sterk variëren. De soort vist in allerlei wateren, van kleine ondiepe poldersloten, stadsgrachten en singels, visvijvers, plassen en meren, tot ver op zee in dieper water. Aalscholvers zijn binnen hun specialisme als viseters te beschouwen als opportunistische vogels wat betreft prooisoorten en foerageerecologie en worden daarom bestempeld als generalisten (b.v. Warke et al. 1994, Cosolo et al. 2010). Broedende Aalscholvers uit kustkolonies foerageren hoofdzakelijk op zee in de ondiepe kustzone tot soms enkele tientallen kilometers uit de kust.
      Met de aanleg van de Tweede Maasvlakte is voor de broedvogels van Voorne ZH een deel van het foerageerge- bied weggevallen. Aangezien dit voor een groot gedeelte viel binnen de begrenzing van Natura 2000-gebied 'Voordelta', heeft de Nederlandse overheid een pakket maatregelen doorgevoerd ter compensatie van het verlies aan foerageerhabitat van onder andere visetende watervogels. In het monitoringprogramma dat de eff ectiviteit van deze maatregelen in kaart brengt is onderzoek verricht aan Aalscholvers die in de Voordelta foerageren. Hierbij bleek dat Aalscholvers die aan de kust broeden soms ook gebruik maakten van foerageergebieden in het binnenland, en dat de term 'generalist' niet voor elk individu in de kolonie van toepassing is. In deze bijdrage beschrijven we het opmerkelijk gespecialiseerde foerageergedrag van één van de bestudeerde Aalscholvers.

[pdf alleen voor leden] [english summary]