GILS J VAN, AM VAN DER REEST, C KRAAN, EO FOLMER, EJ JANSEN & T PIERSMA (2009) Hoe de draagkracht van de Waddenzee vogelaantallen op de Banc d'Arguin beperkt.. LIMOSA 82 (3): 134-140.

Omdat veel van de in Afrika overwinterende steltlopers gebruik maken van de Waddenzee als opvetstation, zou de voedselsituatie in de Waddenzee wel eens van invloed kunnen zijn op het aantal in Afrika overwinterende steltlopers. Om dit te onderzoeken wordt in dit artikel gekeken naar Kanoeten en hun voedsel, in de Wad denzee en op de Banc d'Arguin, vroeger en nu, daarbij gebruikmakend van de rigoureuze veranderingen die de laatste jaren in de Waddenzee hebben plaats gehad.

De Waddenzee en de Banc d'Arguin in Mauritanië zijn sterk met elkaar verbonden. Miljoenen steltlopers overwinteren op de Banc d'Arguin en gebruiken daarbij onder andere de Waddenzee als doortrekstation van en naar hun arctische broedgebieden (Altenburg et al. 1983, van de Kam et al. 1999). Het is dan ook geen toeval dat het vooral Nederlandse ecologen zijn die al sinds 1980 regelmatig onderzoek doen op de Banc d'Arguin (Altenburg et al. 1982, Engelmoer et al. 1984, Ens et al. 1990, Wolff et al. 1993b). Veel van het onderzoek van toen, maar ook dat van nu, richt zich op de vraag hoe het kan dat de dichtheid aan wadvogels daar zo hoog is in vergelijking met de Waddenzee. Over alle steltlopersoorten gemiddeld is de dichtheid zo'n 10 keer hoger op de Banc d'Arguin (Altenburg et al. 1982, Zwarts 1988, van de Kam et al. 1999, Piersma & Spaans 2004). Dit is een opmerkelijk groot verschil, zeker gezien het feit dat wadvogelvoedsel op de Banc d'Arguin juist in veel lagere dichtheid voorkomt dan in de 'voedselrijke' Waddenzee (Zwarts 1988, Piersma & Spaans 2004).
      Dat de Waddenzee zo voedselrijk zou zijn is inmiddels een wat verouderd beeld. De ecologische toestand van de Nederlandse Waddenzee is danig veranderd ten opzichte van de jaren tachtig en er zijn grote veranderingen opgetreden in de aantallen wadvogels en het aanbod van hun voedsel. Dit, in combinatie met recente gegevens verkregen tijdens een serie nieuwe Nederlandse expedities naar Mau rita nië, maakt dat de tijd rijp is voor een bijgestelde vergelijking van deze aspecten tussen Waddenzee en Banc d'Arguin. We richten ons daarbij op een bekende en algemene schelpdieretende wadvogel: de Kanoet Calidris canutus. De vergelijking tussen de 30 jaar oude en de huidige situatie levert een aanstekelijke en belangrijke hy pothese op die stelt dat het functioneren van beide wadsystemen, hoewel ze hemelsbreed 4500 km uit elkaar liggen, nauw gekoppeld is.

[pdf alleen voor leden] [english summary]