(2003) Recensie: Ommen E. van & .Ouweneel G. 2003. De Dwergganzen van Anjum. LIMOSA 76 (1): 126-127.

De Dwergganzen van Anjum. E. van Ommen & G. Ouweneel 2003. KNNV Uitgeverij, Utrecht. 112 pagina's. Full color, gebonden. 21x23 cm. ISBN 90 5011 170 X. Prijs €24,95.

Dankzij de geniale experimenten van Lambart von Essen kunnen we in Nederland weer Dwergganzen bewonderen. Von Essen probeerde in de tachtiger jaren de bedreigde populatie Dwergganzen te redden van de ondergang en bedacht dat de ganzen dan in Noordwest-Europa zouden moeten overwinteren in plaats van in het door de jacht onveilige Zuidoost-Europa waar ze van nature overwinterden. Om jonge Dwergganzen een nieuwe zuidwestelijke trekroute aan te leren van broedgebieden in Lapland naar overwinteringsgebieden langs de Noordzee (waaronder Nederland), bracht hij jonge vogels onder in pleeggezinnen Brandganzen die van nature deze trekroute volgden. Deze opzet is zonder meer geslaagd en inmiddels is er een populatie van zo'n 100 West-Europese Dwergganzen. "De Dwergganzen van Anjum" - opgedragen aan Lambart von Essen - gaat over deze vogels en vogelaars die de ganzen volgen in Nederland en Lapland.
      Het boek bestaat feitelijk uit twee verhalen die in elkaar zijn gevlochten. De schilderijen en tekeningen van Erik van Ommen vertellen het verhaal van de Dwergganzen, de tekst van Gerard Ouweneel het verhaal van de vogelaars die hun gangen nagaan. De tekst is in dagboekstijl geschreven, anekdotisch van aard en verraadt het ongekende enthousiasme waarmee de Dwergganzen gevolgd worden. Heel herkenbaar voor waarnemers in het veld, maar met nogal wat letterlijk genoteerde uitspraken in het veld die bij mij geen blijvende indruk achterlaten. De tekst is afgewisseld met informatieve intermezzo's (als krantenartikeltjes). Het boekje is echter niet bedoeld als naslagwerk van biologische informatie over bijvoorbeeld populatieontwikkeling, broedsucces of habitatgebruik, hoewel daar soms tussen de regels door wat over te vinden valt. Storend in de opmaak is dat een aantal tekstblokken, waaronder de inleiding, over aquarellen heen geplaatst is en daardoor zeer slecht leesbaar. Jammer van tekst en schilderijen. De twee verhalen blijven tot het eind gescheiden: na het lezen van de tekst heb je de Dwergganzen zelf nog niet echt leren kennen. Dat maken de schilderijen en tekeningen echter meer dan goed. Met precisie en ogenschijnlijk gemak zijn het karakter van de ganzen en de wereld om hen heen, landschappen, en anekdotes verbeeld in schetsen en aquarellen. Net als in veel andere boekjes van Erik van Ommen is hier geen sprake van illustraties, maar vertellen de platen feitelijk het verhaal. Ik verheug me wat dat betreft op hun volgende boekje: "De Grauwe Kiekendieven van 't Oldambt" (eind 2004).

Recensie van Joep de Leeuw

[gratis pdf] [english summary]