KLEEFTRA R & BLES A (2000) Boomnesten van Grauwe Ganzen Anser anser: een nieuwe trend?. LIMOSA 73 (4): 148-150.

In de Friese laagveenmoerassen Easterskar bij Sintjohannesga en De Deelen bij Aldeboarn is de Grauwe Gans een talrijke broedvogel van natte tot droge (riet)ruigten en legakkers, met in 2000 c. 4050 broedparen in het Easterskar en c. 150-170 broedparen in De Deelen. Tijdens controle van roofvogelnesten werd in twee gevallen niet de verwachte Buizerd Buteo buteo of Havik Accipiter gentilis aangetroffen, maar een broedende Grauwe Gans. Voor Nederland is dit een nieuw fenomeen, maar wordt dit ook een nieuwe trend? Het boomnest in het Easterskar was gebouwd op een vergroeiing van een berk op 9,20 m hoogte in een verland petgat met dicht broekbos. Aan het nest werd in februari gebouwd door een buizerdpaar. Op 23 maart werd het silhouet van een broedende gans op het nest gezien. Een nadere inspectie op 26 maart bevestigde het vermoeden dat het om een Grauwe Gans ging. De dagen erna is het nest nog enkele malen van afstand bekeken, maar de gans werd niet meer op het nest waargenomen. Bij een nestcontrole op 31 maart bleek het nest te zijn verlaten en was het ganzenpaar nergens meer te bekennen. Het verregende nest bevatte zes eieren, alle steenkoud en deels bevuild. Op 26 april was het nest leeg en ontbrak ieder spoor van de eieren of de resten daarvan.

Het boomnest in De Deelen bevond zich in een berk op c. 9 m hoogte (overeenkomstig met de situatie in het Easterskar). Op dit nest werd in het voorjaar van 1999 succesvol door een Havik gebroed. Eind maart 2000 was het havikpaar actief met opbouw van dit nest. In de tweede helft van april bleek het nest echter bezet te zijn door een gans. Ook in dit geval bleek een Grauwe Gans de nieuwe eigenaar. Op 1 mei werd het nest op inhoud gecontroleerd en werden vijf steenkoude eieren aangetroffen. Klimsporen op de boomstam wezen op verstoring van het nest door een marterachtige, vermoedelijk een Steenmarter Martes toina. Er werden geen alarmerende Grauwe Ganzen waargenomen, ook niet op 11 mei toen de nestlocatie andermaal werd gecontroleerd. Ook tijdens daaropvolgende bezoeken werd geen vogel meer op het nest gezien. Op 10 juni was het nest overgenomen door een Nijlgans Alopochen aegyptiacus, een soort die in tegenstelling tot de Grauwe Gans veelvuldig wordt aangetroffen op boomnesten. Van deze soort werden onder de nestboom vier aangepikte eieren gevonden. In het nest lagen nog eens drie aangepikte en drie intacte nijlganseieren, plus een intact grauwe ganzenei. In de nestkom werden geen sporen van uitgekomen eieren aangetroffen. Het ei van de Grauwe Gans was licht bebroed Grauwe Gans Anser anser

[gratis pdf] [english summary]