POEL AM VAN DER (1984) Overwinteringsgebieden, plaatstrouw en levensverwachting van Nederlandse Futen Podiceps cristatus. LIMOSA 57 (2): 43-46.

Fuut Podiceps cristatus Vanaf 1980 zijn er in de Leidse singels en in Midden Delfland wekelijks tellingen van Futen gehouden. Daaruit is gebleken dat de eerste vogels al in januari in hun broedgebied kunnen terugkeren. Vaak worden deze vroege vogels door invallende vorst weer verdreven. In de loop van februari-april worden de territoria geleidelijk aan definitief bezet. Begin aprilleggen de meeste wijfjes hun eerste ei. In augustus beginnen de eerste Futen hun broedgebied al te verlaten. De laatste broedvogels, veelal mannetjes van paren met een laat tweede of zelfs derde broedsel (van der Poel & Ottema 1983), verdwijnen in de loop van november. De gegevens van Leys & de Wilde (1971) voor andere gebieden in Nederland stemmen in grote lijnen overeen met het hier geschetste beeld van de jaarcyclus van de Fuut in West-Nederland. Ret overgrote deel van de Nederlandse broedvogels trekt 's winters dus weg uit het broedgebied. Over trekroutes en overwinteringsgebieden van onze Futen is zo goed als niets bekend. De schaarse gegevens vormen bovendien geen samenhangend beeld. Zo is bekend dat de Grevelingen sinds de afsluiting van het Brouwershavense Gat een belangrijke rol is gaan spelen als overwinteringsgebied (Saeijs & Baptist 1976). In het bijzonder in februari en maart verzamelen zich grote aantallen Futen in dit bekken. Onzeker is of onze broedvogels aan deze concentraties een bijdrage leveren. Met slechts tien terugmeldingen konden Leys & de Wilde (1971) weinig meer doen dan voorzichtig de conclusie trekken dat een deel van de Nederlandse broedpopulatie waarschijnlijk op de Zwitserse meren overwintert. Sindsdien is het aantal terugmeldingen van in Nederland geringde Futen echter opgelopen tot 70. Bovendien zijn zes in het buitenland geringde vogels (Zwitserland 3, Belgie 1, BRD 1, Noorwegen 1) in Nederland teruggevonden. Daarom leek het de moeite waard deze terugmeldingen te analyseren ten einde de vraag te beantwoorden waar onze broedvogels tijdens de wintermaanden verblijven en tevens iets te zeggen overplaatstrouw en gemiddelde levensverwachting

[gratis pdf] [english summary]