(2012) Recensie: Gorman G, 2011. The Black Woodpecker. LIMOSA 85 (1): 47-48.

The Black Woodpecker
Gorman G. 2011. Lynx Edicions, Barcelona.
ISBN 978-84-96553. 184 pp., harde kaft.

Toen de Zwarte Specht Nederland binnendrong in het voetspoor van de aangelegde naaldbossen, aangeplant op heidevelden die hun economische functie kwijt raakten door de opkomst van kunstmest, brak onder bosbouwers paniek uit. Zwarte Spechten zouden een bedreiging vormen voor gezonde bosopstanden! Tegenwoordig weten we dat deze grote spechten vooral mieren en larven van boktorren eten, en slechts een enkele keer een nesthol hakken in een ogenschijnlijk gezonde boom. Gezien het enorme verspreidingsgebied, grote formaat, extraverte gedrag en prachtige kleuren van de Zwarte Specht was het hoog tijd voor een Engelstalige monografie.
      Het boek is mooi en degelijk uitgegeven en gedrukt op goed papier. De 24 foto's zijn goed gekozen en staan in een katern achterin het boek. De tekst is verlevendigd met een fraaie tekening aan het begin van elk hoofdstuk. Naar de huidige mode staat de tekst in twee kolommen, wat door het geringe formaat van de bladspiegel (17.5 x 11.5 cm) een beetje onrustig is.
      De monografie is opgebouwd uit 13 goed leesbare hoofdstukken die middels door subkopjes van elkaar gescheiden onderwerpen vrijwel alle denkbare sporen en zijsporen behandelen. Dit overigens in een volgorde die me ook na diverse malen doorbladeren niet logisch voorkomt. De inhoud wijkt niet of nauwelijks af van de platgetreden paden in de spechtenliteratuur. Bij het behandelen van de fysiologie wordt uiteraard uitgelegd hoe de hersenen worden beschermd tegen de schokken van het voortdurende gehamer en geroffel, maar ik had hier gehoopt op iets meer diepgang. Zo is er bijvoorbeeld het curieuze fenomeen waarbij handpennen 1 en 2 bij jonge Zwarte Spechten pas ontspruiten wanneer de overige vliegveren al volledig zijn ontwikkeld. Ook verschillen man en vrouw niet alleen door het rood op de kruin, maar ook in de grootte, waarbij mannetjes zwaarder zijn dan vrouwtjes. Hierover wordt met geen woord gerept.
      Gorman laat wel merken dat hij de soort echt kent, bijvoorbeeld door op te merken dat Zwarte Spechten in de buurt van het nest vaak expres veel suizend geluid produceren met hun vleugels. Grappig is dat de vraag of Groot-Brittannië kan worden gekoloniseerd een apart hoofdstukje heeft gekregen.
      Door het ontbreken van een index en subkopjes in de inhoudsopgave bleek het moeilijk om specifieke onderwerpen terug te vinden. Dit wordt extra bemoeilijkt door het volledig ontbreken van figuren en tabellen. Als naslagwerk is het boek daardoor niet echt geschikt, maar wie niet speciaal is geïnteresseerd in cijfers, kan op een prettige manier kennis maken met deze prachtige soort.

Recensie van Willem van Manen

[gratis pdf] [english summary]