OUWENEEL GL & STRUCKER RCW (1998) Veel Kwartels Coturnix coturnix in de Hoeksche Waard in zomer 1997. LIMOSA 71 (2): 80-81.

Ten behoeve van een op stapel staande streekavifauna voerden leden van de Vogelwerkgroep Hoeksche Waard in 1997 een broedvogelinventarisatie uit in het Oudeland van Strijen. Deze c. 1600 hectare metende polder 1igt in het oosten van de Hoeksche Waard (ZH). Het gaat om een open, vrijwe1 onbebouwd gebied met daarin enkele grote aaneengesloten enclaves klei-op-veengrasland, een afwijkend terreintype in de verder vrijwel geheel uit akkerbouwpo1ders bestaande Hoeksche Waard. De eerste Kwartels werden gehoord op 2 mei. Later die maand werden spoedig meerdere vogels gehoord. Toen eind mei b1eek dat de Kwartels binnen het gebied zouden blijven, kregen de vogelwerkgroepleden het verzoek om extra aandacht aan deze soort te besteden en alle 10caties met roepende voge1s in te tekenen. In totaa1 werden 62 territoria vastgeste1d, wat neerkomt op 3.9 territoria/lOO ha. De vogels verbleven in zeven verschillende vegetatietypen, het meest in hooiland (tabel 1). De grootste concentratie bevond zich ten noorden van de Molenweg waar, in het kader van reservaats orming binnen de lopende landinrichting, Staatsbosbeheer doende is voormalige akkerpercelen om te vormen tot grasland. Hier konden in een strook van 500 x 250 meter elf territoria worden vastgesteld, 1 vogel per 1.14 hectare. Deze waarde sluit aan bij de hoogste in Midden-Europa vastgestelde dichtheden (Glutz von Blotzheim 1973). Eventuele broedsels in het Oudeland van Strijen hebben een goede kans op succes gehad: voor de meeste hooilanden waarin de Kwartels verbleven zijn namelijk beheersovereenkomsten van kracht, waardoor de percelen pas laat in het seizoen werden gemaaid.
      Hoewel in de Hoeksche Waard Kwartels al een aantal jaren aandacht krijgen, was de soort v66r 1997 slechts een enkele maal in het Oudeland van Strijen gehoord. WeI verblijven er regelmatig enkele Kwartels in de rondom gelegen akkerbouwpolders Nieuw Bonaventura, Groot Cromstrijen en het Land van Essche. In de zomer van 1997 werden buiten het Oudeland van Strijen alleen twee roepende exemplaren gehoord in Nieuw Bonaventura.
      Kwartels staan bekend als opportunisten, die geschikt habitat in het algemeen snel weten te vinden (Gallego et al. 1997). Ook het voorkomen in Nederland is aan sterke jaarlijkse fluctuaties onderhevig. Een groot deel van het Oudeland van Strijen bevond zich zomer 1997 in een overgang van intensief naar extensief grondgebruik, met plaatselijk een aangepaste bemaling. Bet kan zijn dat deze overgang voor Kwartels tijdelijk een attractief biotoop opleverde. Opmerkelijk blijft echter het feit, dat in het overwegend uit akkerland bestaande noordwestelijke deel van de polder, waarin geen cultuurtechnische ingrepen plaatshadden, ook meerdere territoria aanwezig waren.

[gratis pdf] [english summary]