DEKHUIJZEN HM & SCHUIJL GPJ (1996) Veranderingen in het broedsucces van koolmees Parus major en bonte vliegenvanger Ficedula hypoleuca op de Veluwe en in het Gooi van 1973 - 1992. LIMOSA 69 (4): 165-174.

Koolmees Parus major Bonte Vliegenvanger Ficedula hypoleuca Recent onderzoek door Drent & Woldendorp (1989) en Graveland (1991a, 1991b, 1993, 1995) heeft aangetoond dat het broedsucces van Koolmezen en andere holenbroeders te lijden heeft onder indirecte gevolgen van verzuring in een aantal Nederlandse bosgebieden. Dit proces leidt tot een vermindering van kalk in de bodem, afname van het aantal huisjesslakken en uiteindelijk tot een verslechterde eischaalvorming. Kalkgebrek in de bodem is op zichzelf geen nieuw probleem, want reeds in de jaren vijftig werd dit door L. Tinbergen en zijn medewerkers genoemd als een van de oorzaken voor misvormingen bij jonge Koolmezen in sommige bossen op de Veluwe. De gegeyens zijn te vinden in publicaties van Starn (1961) en Smit (1967). Om vast te stellen of er reeds lang sprake is van een dalende trend in het broedsucces, is het nodig om gegevens te analyseren van gebieden die over een lange periode met een gelijkblijvende methode zijn onderzocht. Voor het Deelerwoud was dat mogelijk. Nadat dit gebied door de Vereniging tot Behoud van Natuurmonumenten in Nederland was aangekocht werden vanaf 1969 de eerste nestkasten opgehangen. Het aantal werd opgevoerd tot 200 in 1973. Daarna veranderde het aantal niet meer en bleven de kasten in al die jaren op vrijwel dezelfde plaats hangen. Er hingen 50 kasten in Deelerwoud-Zuid (de Wildbaan) en 150 in Deelerwoud- Noord. Na het verschijnen van de bovengenoemde rapporten over de problemen met de eischaalvorming bij Koolmezen en andere holenbroeders werden de broedresultaten van Koolmees en Bonte Vliegenvanger in het Deelerwoud uit de periode 1973-92 nadergeanalyseerd. De analyse leverde dermate interessante gegeyens op dat gezocht werd naar lange tijdreeksen uit andere gebieden. In dit artikel worden de broedresultaten van beide soorten in het Deelerwoud vergeleken met die uit gebieden op de Veluwe en in het Gooi.

[gratis pdf] [english summary]