GULDEMOND JA: SOSA ROMERO MC & TERWAN P (1995) Weidevogels, waterpeil en nestbescherming: tien jaar onderzoek aan kievit Vanellus vanellus, grutto Limosa limosa en tureluur Tringa totanus in een veenweidegebied. LIMOSA 68 (3): 89-96.

Weidevogels hebben niet te klagen over gebrek aan belangstelling van de kant van vogelaars, onderzoekers, boeren, natuurbeschermingsorganisaties en beleidsmakers. Conflicten tussen de natuurbescherming en boeren laaien periodiek op wanneer in het kader van een landinrichting een gevecht om de verdeling van reservaats-, beheersen landbouwgebied losbarst. Gevoelig ligt ook waterpeilverlaging, die boeren onmisbaar achten voor een rendabele bedrijfsvoering, terwijl natuurbeschermers aanvoeren dat dit voor weidevogels nadelig is, met name voor kritische soorten als Kemphaan Philomachus pugnax en Watersnip Gallinago gallinago (Ruitenbeek et al. 1990). Waterland is een veenweidegebied van c. 10 000 ha ten noorden van Amsterdam met een rijke weidevogelstand (Ruitenbeek et al. 1990). Ruim 3000 ha is aangewezen als relatienotagebied, wat inhoudt dat boeren hier een beheersovereenkomst kunnen afsluiten. Op c. 1000 ha zijn deze overeenkomsten afgesloten, wat betekent dat er b.v. pas na 8 of 15 juni op een perceel wordt gemaaid en dat het watetpeil niet wordt verlaagd. Sinds 1982 vind er ook weidevogelonderzoek en weidevogelbescherming plaats door het Samenwerkings Verband Waterland (SVW). In het SVW werken boeren en natuurbeschermers samen. Het SVW wordt gevonnd door de Werkgroep Jonge Boeren Waterland, de Milieufederatie Noord-Holland, het Centrum voor Landbouw en Milieu en enkele individuele vogelaars (Schroder 1984; Jonker z.j., voor recente activiteiten). In 1982 yond in Waterland nestbescherming plaats op c. 250 ha en dit is sterk gegroeid tot bijna 2700 ha in 1994. Nestbescherming vindt juist buiten de relatienotagebieden plaats en wordt uitgevoerd door vrijwilligers en boeren. De gegevens over vestiging en broedsucces van weidevogels zijn sinds 1982 systematisch verzameld, naast de gegevens over het gebruik en het watetpeil van de percelen. Hierdoor is een unieke reeks opgebouwd van zowel gegevens over weidevogels als grondgebruik. De gegevens uit de periode 1982-91 zijn geanalyseerd voor Kievit, Grutto en Tureluur om de invloed van watetpeilverlaging op weidevogeldichtheden op perceelsniveau te onderzoeken en de rol die nestbescherming hierin speelt. De volgende vragen komen aan de orde: (1) Welke veranderingen hebben in het graslandgebruik plaatsgevonden in de periode 1982-91 in Waterland? (2) Wat is de populatieontwikkeling van Kievit, Grutto en Tureluur in Waterland op percelen met nestbescherming? (3) Wat is de relatie tussen watetpeil(verlaging) en weidevogeldichtheid? (4) Welke rol speelt nestbescherming in de relatie tussen waterpeilverlaging en weidevogeldichtheid? (5) Biedt nestbescherming perspectief voor het in stand houden van weidevogelpopulaties? ##### Kievit Vanellus vanellus Grutto Limosa limosa Tureluur Tringa totanus

[gratis pdf] [english summary]