OUWENEEL GL (2001) Snelle groei van de broedpopulatie Brandganzen Branta leucopsis in het Deltagebied. LIMOSA 74 (4): 137-146.

Naast een groot aantal overwinterende vogels worden in Nederland ook in toenemende mate broedende Brandganzen waargenomen. Deze broedpopulatie maakt een snelle groei door. Alleen al in het Deltagebied broedden in 2000 meer dan 500 paar. Eerdere vestigingen buiten het oorspronkelijke broedgebied in arctisch Rusland bleken erg succesvol. Bekend is de aantalsontwikkeling op het Zweedse eiland Gotland waar inmiddels een populatie broedt van meer dan 3000 paar. Gaat ons land Gotland achterna?

In de tweede helft van de vorige eeuw nam de wereldpopulatie van de Brandgans opmerkelijk toe. Boyd (1961) kwam voor 1959/60 uit op een Europese winterpopulatie van tussen de 30 000 en 37 000 exemplaren. Hiervan verbleven er c. 14000 op de Britse eilanden en rond 23 000 vogels langs de Duitse en Nederlandse Noordzeekust. Vooral deze populatie, afkomstig van broedgebieden rond de Barentsz Zee in arctisch Rusland, breidde zich sterk uit. Owen (1977) hield in 1975 de wereldpopulatie nog op 70000 tot 80000 individuen, waarvan 45000 vogels afkomstig van de Barentsz Zee populatie, maar vooral sinds 1980 zette een forse groei in (Ebbinge 1992). Dat uitte zich onder andere in toenemende aantallen overwinterende Brandganzen in ons land, van c. 50000 exemplaren begin jaren tachtig tot ruim 275 000 in 1999/2000 (Sovon Ganzen- en Zwanenwerkgroep 2001). Deze toename ging gepaard met een belangrijke uitbreiding van broedgebieden aan de kusten van NW-Rusland (Ganter et al. 1999). Spectaculair was bovendien de vestiging op het Zweedse eiland Gotland in 1971 (Larsson et al. 1988). In 1990 waren er op Gotland 2320 nesten en hadden Brandganzen zich op ten minste negen andere plaatsen langs de Oostzee en de Botnische Golf als broedvogel gevestigd. In 1997 werd de Zweedse broedpopulatie (Gotland en Öland) geschat op 3490 paren en herbergde Estland 126 paren; samen goed voor een Baltische nazomer-populatie van 17000 vogels (Larsson & van der Jeugd 1998). Uitbreiding van de populatie werd in de jaren negentig vastgesteld in Denemarken, Noorwegen, Finland en IJsland (Black 1997). In Neder land werden de eerste nesten aangetroffen in 1988 op het eilandje de Spuitkop in het Markiezaat (Meininger & van Swelm 1994). Sindsdien is er sprake van een snelle toename. In dit artikel wordt deze aantalsontwikkeling gedocumenteerd en wordt ingegaan op de keuze van de broedplaatsen en de broedbiologie. Brandgans Branta leucopsis

[gratis pdf] [english summary]