Ardea
Official journal of the Netherlands Ornithologists' Union

login


[close window] [previous abstract] [next abstract]

Xirouchakis S.M. & Poulakakis N. (2008) Biometrics, sexual dimorphism and gender determination of Griffon Vultures Gyps fulvus from Crete. ARDEA 96 (1): 91-98
Door middel van inspectie van de cloaca, laparoscopie en een analyse van steroïde hormonen en DNA is het mogelijk de sekse van Vale Gieren Gyps fulvus te bepalen. Deze technieken vergen echter veel ervaring, kennis en gespecialiseerde apparatuur. Ze zijn bovendien niet goedkoop. De onderhavige studie probeert morfologische maten te identificeren waarmee de geslachten van Vale Gieren uit elkaar kunnen worden gehouden. Onderscheid naar geslacht is wenselijk, omdat veel biologische parameters – zoals dispersie, overleving en gedrag – verschillen naar sekse. Om inzicht in de populatiedynamiek van een lokale populatie te krijgen, zoals in dit geval bij Vale Gieren op Cyprus, is seksebepaling van gevangen en gevonden vogels een eerste vereiste. Dat klinkt eenvoudiger dan het is, omdat Vale Gieren – in tegenstelling tot andere roofvogelsoorten – slechts een geringe seksuele dimorfie kennen. Verder is onbekend of de eilandpopulatie op Cyprus afwijkt van die op het vasteland van Europa. Het onderzoek werd verricht aan 97 gieren die tussen 1998 en 2006 in vogelasiels terecht waren gekomen, voornamelijk als juveniele (41) en onvolwassen (46) vogels. Slechts 10 vogels werden als adult aangemerkt. Van alle vogels werden twaalf lengtematen bepaald, verdeeld over vleugel, staart, poot en kop, daarnaast gewicht en afgeleiden als vleugelbelasting en vleugelslankheid. Een deel van de vogels werd moleculair op geslacht gebracht. Voor de meeste lichaamsmaten waren mannen kleiner dan vrouwen. Significante verschillen tussen de seksen werden gevonden in koplengte, kopbreedte en snavellengte (zowel met als zonder washuid), waarbij mannen 3–5% groter waren dan vrouwen. Kopmaten zijn ‘hard’ (immers betrekking hebbend op bot), vertonen geen seizoenvariatie, zijn niet onderhevig aan leeftijdsafhankelijke variaties, en zijn beter reproduceerbaar dan ‘zachte’ maten als vleugel, staart en tarsus. Door gebruik te maken van snavellengte, koplengte en kopbreedte kon bijna 95% van de Vale Gieren foutloos op geslacht worden gebracht. Daarmee is het een goed en goedkoop alternatief voor meer geavanceerde methoden.


[close window] [previous abstract] [next abstract]