Ardea
Official journal of the Netherlands Ornithologists' Union

login


[close window] [previous abstract] [next abstract]

Swennen C. (1983) Reproductive output of Eiders Somateria m. mollissima on the southern border of its breeding range. ARDEA 71 (2): 245-254
De Nederlandse Waddeneilanden vormen de zuidelijkste uitloper van het broedgebied van de Eidereend in Europa. In de periode 1959-1982 werd gedurende vele jaren de productie van eieren en jongen van onze Eidereenden bepaald en de gevonden waarden werden vergeleken met wat hierover bekend is van kolonies elders in Europa. Het gemiddelde aantal eieren per nest bedroeg 4,74. Het aantal varieerde in 12 jaar waarin totaal 3.070 bebroede legsels werden onderzocht tussen 4,45 en 4,95. Dit gemiddelde wijkt niet opvallend af van dat in kolonies meer in het centrum van het verspreidingsgebied. De jaarlijkse verschillen waren daarbij kleiner dan wat elders werd gevonden. In de beschermde broedplaatsen op Vlieland werden gedurende de periode 1959-1979 in meer dan 90% van de nesten kuikens geboren. Alleen in de jaren 1962-1969 was het uitkomstpercentage lager. Dit viel samen met een grote sterfte van adulte wijfjes als gevolg van vervuiling met gechloreerde koolwaterstoffen van de voedselgronden in de Waddenzee. Het aantal niet-uitgekomen eieren in nesten die jongen produceerden was steeds zeer klein. De hoge uitkomstpercentages van nesten en eieren waren minstens gelijk aan die van de meest succesvolle kolonies elders in Europa. De kuikensterfte was daarentegen buitengewoon hoog en van jaar op jaar sterk verschillend. Op Vlieland met rond 2.000 broedparen kwam over 8 jaren gemiddeld slechts 0,29 (0,00-0,85) kuiken per wijfje per jaar groot. Op de 5 grote eilanden, samen 3.500-4.800 nesten, varieerde het aantal groot gekomen jongen per jaar tussen 0,00 en 1,99, gemiddeld 0,47 per nestelend wijfje. De gemiddelde productie was op de verschillende eilanden niet gelijk, maar de fluctuaties verliepen vrijwel parallel. Het lijkt zeer wei mogelijk dat de grote sterfte onder de kleine kuikens de belangrijkste factor is die de zuidgrens van het broedareaal van de Eidereend in Europa bepaalt.


[close window] [previous abstract] [next abstract]