(2001) Recensie: Schmid H. ... (et al). 2001 Die Entwicklung der Vogelwelt in der Schweiz. LIMOSA 74 (4): 165-165.

Die Entwicklung der Vogelwelt in der Schweiz. Schmid H., Burkhardt M., Keller V., Knaus P., Volet B. & Zbinden N. 2001. Avifauna Report Sempach, Sempach. ISSN 1424-7976. 444 p. Prijs € 15,-.

In deze dikke turf wordt royaal aandacht besteed aan de aantalsontwikkelingen die vogels de laatste 15 jaar in Zwitserland hebben doorgemaakt. Het document is aanvullend op de in 1998 verschenen Zwitserse broedvogelatlas en de in 1999 verschenen Avifauna der Schweiz, de Zwitserse avifauna, Voor het rapport zijn gegevens gebruikt uit het heIe projectenarsenaal van de Schweizerische Vogelwarte Sempach (de Zwitserse combinatie van Vogelbescherming en SOVON). Het rapport leunt vooral sterk op gegevens uit de volgende projecten: monitoring zeldzame broed- en pleistervogels, monitoring algemene broedvogels, monitoring van broedvogels in natte gebieden, en monitoring van overwinterende watervogels. Verder is o.a. gebruik gemaakt van de jaarstatistieken van de tachtig Zwitserse roofvogel- en uilenrevalidatiestations.
      Na een overzicht van de weersomstandigheden in 1960-99 voigt per soort een overzicht van de aantalsontwikkelingen. Veel watervogels zijn als overwinteraar sterk toegenomen, zoals Grauwe Gans, Smient, Krakeend en (vooral) Kuifeend. De Krooneend laat als broedvogel en als overwinteraar een sterke toename zien. De Zwarte Wouw neemt na een decennialange toename nu weer af. Dit komt curieus genoeg vooral door de verbetering van de waterkwaliteit, waardoor vissen die van de eutrofiering profiteerden weer een afname laten .zien. Hierdoor is het voedselaanbod afgenomen. In tegenstelling tot in Duitsland en Frankrijk weet de Rode Wouw zich in Zwitserland nog te handhaven, hoewel de Zwitsers zich grote zorgen maken over de geplande sluiting van open vuilnisbelten in Spanje, waar de Zwitserse vogels in de winter rondhangen. De Slechtvalk doet het daarentegen uitstekend met een continue toename van 1976 tot op heden. Fazanten nemen drastisch af nu ze in Zwitserland niet meer mogen worden uitgezet en zullen mogelijk binnen afzienbare tijd verdwijnen. Weidevogels zitten in de hoek waar de klappen vallen. De Tureluur is uitgestorven; Veldleeuwerik en Kievit nemen ZQ snel af dat voor een verdwijnen uit het cultuurland valt te vrezen. De sterke afname van de Spotvogel wijten de Zwitsers aan de - door hen veronderstelde - atlantisering van het klimaat. Limosa 74 (2001): 165-166
      De hoeveelheid informatie over trends die de Zwitsers in het rapport hebben samengevat, is slechts door weinig landen te evenaren, Nederlanders zullen vooral likkenbaardend kijken naar de langjarige reproductiegegevens, zoals het gemiddeld aantal uitgevlogen jongen van de Gierzwaluw in de periode 1960-2000. Nederlandse ornithologen hebben vaak de neiging om alles wat aan de andere kant van de Noordzee op vogelkundig gebied gebeurt automatisch als zaligmakend te beschouwen. Vogelwarte Sempach heeft met Die Entwicklung der Vogelwelt in der Schweiz bewezen dat we ons ook best wat meer aan de Zwitsers mogen spiegelen. Jammer alleen is dat de ze ondanks goede gegevens, niet in staat blijken om de snelle teloorgang van de weidevogels in het Zwitserse laagland te stoppen.

Recensie van Rob L. Vogel

[gratis pdf] [english summary]