Howes C., Byholm P. & Symes C.T. (2020) Forest availability and fragmentation drive movement behaviour of wintering European Honey-buzzard Pernis apivorus in Africa. ARDEA 108 (2): 115-128

Veel Palearctische broedvogels die in Afrika overwinteren nemen in aantal af. Er wordt wel verondersteld dat dit wordt veroorzaakt door verlies en fragmentatie van hun Afrikaanse leefgebieden. Het effect van versnippering van deze gebieden op individuele vogels is echter zelden onderzocht. Wespendieven Pernis apivorus zijn bosspecialisten en lijken dus gevoelig te kunnen zijn voor verlies en achteruitgang van het bosareaal in hun overwinteringsgebieden. We hebben de trouw aan het wintergebied binnen een winterseizoen, de habitatkeuze en de home range van 32 Wespendieven die van een zender waren voorzien, onderzocht om te begrijpen hoe habitatveranderingen in de Afrikaanse overwinteringsgebieden hun gedrag beïnvloeden. Volwassenen vogels waren trouwer aan het gebied dat zij hadden uitgezocht om te overwinteren dan jonge vogels. Dit suggereert dat jonge vogels exploratietochten ondernemen naar geschikte gebieden waar zij in de toekomst terecht zouden kunnen. Verder waren er weinig verschillen tussen volwassen en jonge vogels. Beide hadden zoals verwacht een sterke voorkeur voor bosrijke gebieden. De actieradius van de vogels was groter als de grootte van de grootste bospatch afnam en de lengte aan bosrand toenam. Wespendieven willen grote stukken aaneengesloten bos hebben, maar kunnen een zekere mate van fragmentatie verdragen. Vogels die zich door sterke fragmentatie van het bos over een groter gebied verplaatsten, legden dagelijks grotere afstanden af dan andere individuen. De Wespendieven brachten ook meer tijd door in gebieden met grote patches aaneengesloten bos en minder tijd in gebieden met veel bosranden met verplaatsingen naar nieuwe gebieden als gevolg. Dit resulteert waarschijnlijk in een hoger energieverbruik gedurende hun overwinteringsperiode. Dit zou nadelige gevolgen kunnen hebben voor hun overleving op lange termijn. Bovendien ondersteunt onze analyse de hypothese dat aanhoudend bosverlies in Afrika een negatief effect zou kunnen hebben op Europese Wespendievenpopulaties.