Bolshakov C.V. (2002) The Palaearctic-African bird migration system: The role of desert and highland barrier of western Asia. ARDEA 90 (3): 515-523

Langeafstandstrekkers komen onderweg vaak enorme barrieres tegen. Voor vogels die in Centraal-Azie brooden en in Afrika overwinteren, geldt dit in sterke mate. Deze vogels mooten eerst de woestijn- en berggebieden van West-Azie overwinnen voordat zij Afrika bereiken. Dit artikel geeft een overzicht van langlopend onderzoek naar de wijze waarop nachtelijke langeafstandstrekkers met deze barrieres omgaan. In de herfst werden op 21 plaatsen langeafstandstrekkers met mistnetten gevangen, in het voorjaar op 18 plaatsen. Daamaast werd er 's nachts in het maanlicht naar trekkende vogels gekeken om de richting en dichtheid van de trekkers te bepalen. In het onderzooksgebied blijkt het aandeel Palearctisch-Afrikaanse trekvogels maar vrij klein te zijn (10-20%). Het lijkt erop dat met name de talkrijke bosvogels die in Centraal-Azie broeden, in het najaar de onherbergzame berg- en woestijngebieden mijden door via een noordelijker route eerst naar het westen te vliegen om vervolgens af te buigen naar het zuiden. Dit beeld wordt ondersteund door de waameming dat in het noorden van de woestijn deze soorten in het najaar algemener zijn dan in het zuiden. Ook de spaarzame terugmeldingen van geringde vogels bevestigen het beeld dat deze vogels in het najaar enige duizenden kilometers 'omvliegen', zodat ze onderweg geschikt habitat blijven tegenkomen. In het voorjaar lijken veel van deze trekvogels weI in een breed front over de woostijngebieden te vliegen. De aantallen zijn hier in het voorjaar namelijk groter dan in het najaar. De tellingen in het maanlicht ondersteunen dit beeld. De berggebieden worden in het najaar noch in het voorjaar overgestoken.